1915-11-09-DE-011
Türk :: de en tr
Home: www.armenocide.net
Link: http://www.armenocide.net/armenocide/armgende.nsf/$$AllDocs/1915-11-09-DE-011
Source: DE/PA-AA/BoKon/171
Publication: DuA Dok. 195
Embassy register: A53a/1915/6401
Edition: Ermeni Soykırımı 1915/16
Last updated: 04/22/2012


İstanbul Elçilik Maslahatgüzârı’ndan (Neurath) İmparatorluk Şansölyesi’ne (Bethmann Hollweg)

Rapor



No. 660

Pera, 9 Kasım 1915

Sayın von Scheubner-Richter, Musul’dan ayın 5’inde şunları rapor etti:

“Erzurum’dan Hınıs, Muş, Bitlis, Siirt üzerinden Musul’a giderken eskiden Ermenilerin oturdukları bütün köylerin ve evlerin terk edilmiş ve yıkılmış olduklarını gördüm. Canlı Ermeni erkeklerine hiç rastlamadım. Birçoğu dağlara kaçmış. Yaklaşık 500 Ermeni kadın ve çocuk çok kötü bir durumda Bitlis Ermeni kilisesine sığınmıştı, Ermeni kadınlardan bir kısmı da Türklerin evlerinde esir tutuluyormuş. Bütün yol boyunca ben ve benimle birlikte yolculuk eden Almanlar yerlerde Ermeni erkeklerin, kadınların ve çocukların cesetlerini gördük; birçoğu süngülenmişti. Oysa hükümetin emri üzerine bu yol jandarma tarafından cesetlerden temizlenmişti. Kürtlerin dediğine göre çevredeki bütün Ermeniler öldürülmüş. Ermeniler tarafından hazırlanan bir devrim ya da ayaklanma bildiğime göre sadece Van’da meydana gelmişti, diğer yerlerde Ermeniler sadece kendilerini savunmuşlar. Türkler, ki bunların arasında Türk subayları da bulunmakta, Alman hükümetinin Ermenilerin yok edilmesini istediği söylentilerini her yerde yaymışlar ve sonra da buna kendileri de inanmaya başlamışlar.”

Muş ve çevre köylerindeki Ermenilerin yok edilmesi, Ermeni mahallelerin yıkılması konusunda, Orient Alman Hıristiyan Yardım Kuruluşunun oradaki yetimhanesinde görevli hemşire Alma Johansson (İsveçli) bir süre önce İstanbul’a geldiğinde ayrıntılı açıklamalarda bulundu. Hemşirenin ifadesine göre, kaçak olanlar ya da Türkler tarafından alıkonulan Ermeni kadınlardan başka hiç kimse canlı kalmamış; Ermenilerin evleri ateşe verilmiş ve yerle bir edilmiş. Temmuz’un ilk yarısında meydana gelen bu olaylar, adı geçen hemşirenin anlattıklarından çıkartılan sonuca göre, Ahlat, Bulanık, Gop ve Liş’i işgal eden Rus birliklerinin Muş’a iki günlük mesafeye kadar yaklaşmasıyla yakından ilgili.

Ağustos ayında Muş’u terk eden, birkaç ay Harput’ta (Mesere, Mamuret ul-Aziz) kalan ve Sivas üzerinden buraya ulaşan Bayan Johansson, anlatımlarının en sonunda, gerek Muş, gerekse Mesere ve Sivas’ta resmi çevreler arasında Almanların Ermenilere baskı yapması için Türk hükümetini zorladığı iddiasının dolaştığını ifade etmektedir.


N[eurath]



Copyright © 1995-2024 Wolfgang & Sigrid Gust (Ed.): www.armenocide.net A Documentation of the Armenian Genocide in World War I. All rights reserved