1917-01-05-DE-011
Türk :: de en tr
Home: www.armenocide.net
Link: http://www.armenocide.net/armenocide/armgende.nsf/$$AllDocs/1917-01-05-DE-011
Source: DE/PA-AA/BoKon/174
Publication: DuA Dok. 311/312 (re. gk.)
Central register: 1917-A-00613
Embassy register: A53a/1916/3822
Edition: Ermeni Soykırımı 1915/16
Departure of telegram: 01/05/1917 05:15 PM
Arrival of telegram: 01/05/1917 08:37 PM
Date of entry in central register: 01/06/1917 a.m.
Last updated: 04/22/2012


İstanbul Maslahatgüzârı’ndan (Göppert) Dışişleri Dairesi’ne

Tel. Rapor



No. 17

Pera, 5 Ocak 1917

1410 sayılı talimat hakkında.

Görev yerine getirildi. Halil Bey zorla din değiştirmelere engel olacağına söz verdi. Zorla din değiştirenlerin hemen tekrar Hıristiyanlığa geri dönmelerinin yerinde olmayacağını söyledi. Barıştan sonra bu sorunun büyük olasılıkla tatmin edici bir şekilde çözüleceğini belirtti.


G[öppert]


[Göppert’in tutanak notları 4.1.]

Halil Bey ile görüşülenler.

Tutanak notlarımı yanıma almamı rica etti, çünkü Kont Metternich ile bu tür görüşmeler sonrasında geride yazılı hiçbir şey bırakılmaması konusunda anlaşmışlar.

Enver ve Talat Paşaları zorla din değiştirmelerin hemen engellenmesi için ikna etmeye çalışacağına söz verdi. Din değiştirenlerin Hıristiyanlığa geri dönmelerinin şu anda pek uygun olmadığını, çünkü bu durumun yeni tehcirlere yol açabileceğini belirtti. Ermenilere baskı yapılan Abdülhamit döneminden sonra da görüldüğü gibi, savaştan sonra zaten bunu mümkün olacağından söz etti.


Ek
Pera, 4 Ocak 1917

Resmi makamlardan gelen tekziplerin aksine Alman Hükümeti güvenilir kaynaklardan öğrenmiştir ki taşra vilayetlerinde hâlâ Ermeniler Hıristiyanlık inançlarını inkar ederek İslamiyet’i kabul etmeye zorlanmaktadırlar. Almanya’da bu olaylarla ilgili haberler yayılmış olduğundan Hıristiyan çevrelerde haklı olarak tepki yaratmış ve Alman Hükümeti şimdiye kadar bu meselenin kamuoyunda tartışmalar yaratmasını büyük zorluklarla engellemeyi başarabilmiştir. Ancak İmparatorluk Şansölyesi ve Dışişleri nezdinde bu zulmü durdurmaya ve zorla din değiştiren kişilere barış sağlandıktan sonra yeniden Hıristiyanlığa dönme imkanının sağlaması yönünde yapılan çok sayıdaki müracaatları Alman Hükümeti tarafından göz ardı edilemez.

Alman Hükümeti, Hıristiyan bir güç sıfatıyla, ne yazık ki Türkiye’de gözlene gelmiş vicdan hürriyeti ilkelerine aykırı bu şiddet olayları karşısında ancak üzüntü duymakta ve bunları tasvip etmemektedir. Kaldı ki bu ilkeler Osmanlı Anayasasında özel bir maddeyle benimsenmiştir. Aynı şekilde, Alman Hükümeti Hıristiyan Ermenilere karşı yapılan baskıların, barış şartlarının görüşülmesi sırasında ciddi güçlükler doğuracağı düşüncesinde olup itilâf güçlerinin gelecekte İmparatorluğun içişlerine müdahale etmek için bu durumu kullanmak isteyecekleri düşüncesindedir.

Bu bağlamda, Osmanlı Devletinin milli bağımsızlığını güçlendirmeye katkıda bulunma azmindeki Alman Hükümeti, iki müttefik (Avusturya-Macaristan ve Bulgaristan) hükümetini de ilgilendiren bir mesele konusunda kendi görüşünü Osmanlı Hükümetine bildirmeyi kendine bir görev bilmekte olup aynı zamanda Osmanlı Devletinin ne askeri menfaatleri ne de kamu düzeni gerekçelerinin haklı kıldığı bu olaylara son vermeye yönelik gerekli tedbirleri alacağı umudunu taşımaktadır.



Copyright © 1995-2024 Wolfgang & Sigrid Gust (Ed.): www.armenocide.net A Documentation of the Armenian Genocide in World War I. All rights reserved