1915-06-17-DE-003
Türk :: de en tr
Home: www.armenocide.net
Link: http://www.armenocide.net/armenocide/armgende.nsf/$$AllDocs/1915-06-17-DE-003
Source: DE/PA-AA/R14086
Publication: DuA Dok. 081 (gk.)
Central register: 1915-A-19743
Edition: Ermeni Soykırımı 1915/16
Date of entry in central register: 06/24/1915 p.m.
Last updated: 04/22/2012


İstanbul Büyükelçisi’nden (Wangenheim) İmparatorluk Şansölyesi’ne (Bethmann Hollweg)

Rapor



No. 372
Pera, 17 Haziran 1915

Ermeni nüfusun Doğu Anadolu vilayetlerinde ikamet ettikleri yerlerden tahliye edilmesi ve başka bölgelere tehciri acımasızca sürdürülmektedir.

Sis Katolikosu’nun güvenilir açıklamalarına göre, bugüne kadar sadece kendi cemaatinden 30.000 Ermeni sürülmüştür. Zeytun ve çevresi, Elbistan, Dörtyol, Alabaş, Hasanbeyli ve birçok küçük yerleşim merkezi tamamen boşaltılmıştır. Başka yerlerde olduğu gibi burada da halk ülke içlerine dağıtılmış ve Müslümanların içine yerleştirilmiştir. Bazen birbirlerinden çok uzak yerlere gönderilmiştir, örneğin Zeytun ahalisinin bir kısmı Konya yakınlarında, diğer bir kısmı ise Fırat kıyısındaki Der Zor’da iskan edilmiştir. Erzurum Ermenileri ise Tercan’a (Mama Hatun) gönderilmiştir..

Tehcir edilenler, hemen ya da birkaç gün içinde evlerinden çıkmaya zorlandıkları için evlerini ve mülklerinin büyük bir kısmını terk etmek zorunda kalmışlar, yolculuk için gerekli eşyalarını bile alma fırsatı bulamamışlardır. Vardıkları yerlerde yardım ve savunmasız vaziyette kendilerine düşmanca bakan insanların arasında kalmışlardır. Bazı yörelerde saldırılar meydana gelmiştir, örneğin Diyarbakır’dan Musul’a sürülen Ermenilerin hepsi yolda boğazlanmış. Hükümet sürülenleri ne para ne yiyecek ile ne de başka bir şekilde desteklemektedir. Erzurum’da Kayzerlik konsolosluğumuz ve Amerikalı misyonerler yardım etmiştir, diğer yerlerde ise buradaki Ermeni Patrikhanesi yardım etmektedir.

Ermenilerin sürülmesinin sadece askeri nedenlerle yapılmadığı çok açıktır. İçişleri Bakanı Talat Bey, şu anda Kayserlik Büyükelçiliğinde görevli Dr. Mordtmann’a bir süre önce açıkça “Babıali Dünya Savaşını bahane ederek, dış ülkelerin diplomatik müdahalelerine aldırmaksızın, ülkeyi iç düşmanlardan – yerli Hıristiyanlardan – tamamen temizlemek istiyor; bu da Türkiye’nin müttefiki olan Almanların da çıkarlarına, çünkü Türkiye böylece güçlenecek.” demiştir.

Ermeni Patriği birkaç gün sonra aynı memurumuza, Babıali’nin tedbirleri sadece Ermeni nüfusu geçici olarak zararsız hale getirilmesiyle sınırlı değil, Ermenilerin Türkiye’den sürülmesi ya da tamamen köklerinin kazınması isteniyor, demiştir. Deportasyonun katliam kadar kötü olduðunu söyleyen Patrik, Ermeniler nihayetinde týpký “eziyet edilen bir hayvanýn eziyet edene saldýrmasý”gibi, sonunda hiçbir baþarý umudu olmasa da, kendilerini savunmaya kalkarlarsa, bu þaþýlacak bir þey olmaz dedi. Türk hükümeti nezdinde girişimlerde bulunarak durumu iyiye çevirme umudunu yitirmiş görünüyor. Bizim tarafımızda Ermeniler lehine girişimlerde bulunulmasına ise bir daha değinmemiştir. Olaylardan haberi olan bütün Ermeniler gibi, eskiden olduğu gibi şimdi de, hükümetin Ermenileri suçladığı olaylara resmi makamların uygulamalarının yol açtığı görüşünde.


Wangenheim



Copyright © 1995-2024 Wolfgang & Sigrid Gust (Ed.): www.armenocide.net A Documentation of the Armenian Genocide in World War I. All rights reserved